Böğürtlen, Asya, Avrupa, Kuzey ve Güney Amerika’da doğal olarak yetişir. Ahududu ve çilekle yakın akrabadır. 2000 yıldır başta Avrupa olmak üzere farklı kültürlerde çeşitli sağlık sorunlarına karşı kullanılan böğürtlen günümüzde en çok Rusya, Sırbistan, A.B.D, Polonya ve Almanya’da üretilmektedir.
Böğürtlen başta sindirim sistemi sorunları olmak üzere kalp sağlığından kansere karşı korunmaya kadar pek çok farklı alanda kullanılmaktadır.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir
- Kalp sağlığını korur
- Boğaz ağrısını alır
- İshale iyi gelir
- Basura iyi gelir
- Varis tedavisinde yardımcı olarak kullanılır
- Kansere karşı koruma sağlar
Böğürtlen Çayı Nasıl Hazırlanır?
Böğürtlen çayı hazırlamanın pek çok yolu vardır. En popüleri kurutulmuş böğürtlen yapraklarından hazırlananıdır. Kurutulmuş 2 çay kaşığı böğürtlen yaprağını bir bardak çay hazırlamak için kullanabilirsiniz. Suyu kaynattıktan sonra ateşten alın ve böğürtlen yapraklarını atıp 5-10 dakika demlenmesini bekleyin.
İkinci yol ise çayınızı taze böğürtlen ile hazırlamaktadır. Taze böğürtlenleri kaçıkla ezerek suyunu çıkartın. Bu posalı suyu kaynar su içine atın. 10 dakika kadar kaynattıktan sonra posayı süzerek çayınızı içebilirsiniz.
Böğürtlenin Sağlığa Faydaları
Beta hücrelerinin insülin seviyesini yükseltmede etkili antosiyanin yönünden zengin olan böğürtlen diyabet hastalarında kan şekeri seviyesini korumakta yardımcıdır. Michigan State Üniversitesi tarafından yapılan ve “Journal of Agricultural and Food Chemistry” dergisinde yayınlanan klinik araştırmaya göre böğürtlen insülin üretimini %50 oranında arttırarak glikoz düzeyini koruyor.
Böğürtlen gibi çözünebilir lif içeren gıdaların bağışıklık sistemini güçlendirdiği bilinmektedir. “Beyin, Davranış ve Bağışıklık” dergisinde yayınlanan ve Illinois Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma böğürtlenin interleukin-4 adlı protein üretimini arttırıp vücuttaki iltihabı azaltarak bağışıklık sistemini güçlendirdiği yönünde sonuçlara sahiptir.
ABD Tarımsal Araştırma Servisi ve Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü’nün hayvanlar üzerinde yaptığı bir çalışmaya göre böğürtlen ekstresinde bulunan cyaniding-3-glükoz adlı antioksidan kanserli hücrelerin yayılmasını önlüyor. Bu araştırma Journal of Biological Chemistry dergisinde de yayınlandı.
Vitamin ve mineral açısından zengin olan böğürtlenin 100 gramı günlük lif ihtiyacının %21’ini, günlük C vitamini ihtiyacının %35’ini, günlük demir ihtiyacının %3’ünü, günlük A vitamini ihtiyacının %4’ünü, günlük kalsiyum ihtiyacının ise %3’ünü tek başına karşılar. Ayrıca içinde vücut için önemli E vitamini, K vitamini, niasin, magnezyum, fosfor, çinko, bakır, manganez ve potasyum bulunmaktadır.
Böğürtlen Çayının Yan Etkileri
Böğürtlen çayı ishale karşı etkili bir çözüm olmakla birlikte fazla miktarda tüketilmesi mide rahatsızlıklarına, mide bulantısına ve kusmaya neden olabilir. Tanen içeren böğürtlen çayı uzun süreli tüketimde karaciğer hasarına neden olabilir. Karaciğer hastalığı bulunan kişilerin böğürtlen çayı içmemesi gerekir.
Böğürtlen içerisinde bulunan tanenler aynı zamanda kalsiyum ve demirin vücut tarafından emilimini azaltabilir. Çayınıza limon katarak demiri, süt katarak kalsiyumu dengeleyebilirsiniz. Yine de kemik sağlığını korumak adına böğürtlen çayını tavsiye edilen sürelerde ve tavsiye edilen dozajda tüketmelisiniz.
Gebelikte ve emzirme dönemindeki yan etkileri bilinmediğinden kullanmadan önce doktorunuza danışmalısınız.