Anavatanı Mısır olan, Hindistan, Ortadoğu ve Meksika mutfaklarında sık kullanılan kimyon (Cuminum cyminum), yüksek besin değeri ile geleneksel olarak çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Demir ve mineral bakımından oldukça zengin olan kimyonun kalp sağlığına, demir eksikliği anemisine iyi geldiği söylenmektedir.
Tüm bu faydaları konusunda yapılan çalışmaların sayısı yetersiz olmakla birlikte bazı araştırmalar, kimyonun sindirime yardımcı olduğu, kan şekeri seviyesini dengelediği yönünde sonuçlara sahiptir.
Kimyon çayı aynı zamanda; soğuk algınlığı, bronşit, sinüzit gibi üst solunum yollarını etkileyen hastalıkların belirtilerini hafifletmek için kullanılmaktadır.
- Balgam söktürücüdür
- Üst solunum yolu hastalıklarına karşı kullanılır
- Kolik ve karın ağrısına iyi gelir
- İdrar yolu enfeksiyonu tedavisine yardımcı olur
- Demir eksikliği anemisi tedavisinde kullanılır
- Uykusuzluğa iyi geldiği söylenmektedir
- Böbrek ve karaciğeri temizler
- Bilimsel bir araştırma olmamasına karşın geleneksel olarak astım tedavisinde kullanılır
- Kalp sağlığının korunmasına yardımcı olur
- Kandaki şeker düzeyini dengeler
- Sindirime yardımcı olur
- Magnezyum ve demir mineralleri bakımından zengindir
Kimyon Çayı Nasıl Yapılır?
Kimyan çayını, ezilmemiş kimyon tohumlarından hazırlayabilirsiniz. Toz kimyondan hiç çay hazırlamadığım için tadının ve deminin nasıl olacağını bilmiyorum. 2 kişilik kimyon çayı hazırlamak için 1 – 1.5 çay kaşığı kimyonu küçük bir tencereye atın. Daha sonra 2 büyük bardaklık suyu koyup orta dereceli ateşte kaynatın. Su kaynadıktan sonra ocağı kapatın ve tencereyi kapatıp 5 dakika kadar demlenmesini bekleyin. Su, sarı bir renk aldığında çayınız içmeye hazır demektir.
Çayın yoğunluğunu ağız tadınıza göre ayarlamak için, kullandığınız kimyon miktarını ve ocağı kapattıktan sonra demleme süresini değiştirebilirsiniz. Tadını değiştirmek için bal veya çok az tuz kullanabilirsiniz.
Kimyonun Sağlığa Faydaları
Hindistan’da Mysore Üniversitesi tarafından yapılan ve sonuçları 1998 yılında Beslenme Araştırması (Nutrition Research) dergisinde yayınlanan araştırmaya göre kimyonun kan şekerini düzenleyici ve diyabeti önleyici özelliği bulunuyor. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmada, 8 hafta boyunca her gün düzenli olarak kimyon tüketmenin, hipoglisemi (şeker hastalarının çoğunda görülen kan şekerinin düşük olması) ve glükozüri’yi (idrarda şeker miktarının çoğalması) önlediği belirlenmiş. 2005 yılında “International Journal of Food Science and Nutrition”da yayınlanan bir diğer araştırma bu bulguları doğrular nitelikte sonuçlara sahip. Ancak kimyonun bu özelliklerinin insanlar üzerinde etkisi konusunda daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Başta Hindistan olmak üzere Orta Doğu ülkelerinde ve diğer bazı ülkelerde sindirim sorunlarına karşı sık kullanılan bir baharat olan kimyon, karaciğerin daha çok safra üretmesini teşvik ederek gıdalar yoluyla alınan yağın daha hızlı sindirilmesine yardımcı olabilir. 2005 yılında “Indian Journal of Medical Research” adlı bilimsel dergide yayınlanan klinik araştırma sonuçlarına göre kimyon, sindirim güçlüğü ve ishal gibi sorunların tedavisinde etkili bir doğal çözüm olarak kullanılabilir.
Vücudun üretemediği ancak kritik önemi bulunan magnezyum minerali bakımından zengin olan kimyon, kalp sağlığının korunması, tansiyonun dengelenmesi ve kalsiyumun vücut tarafından emilmesine yardımcı olur. 1 yemek kaşığı kimyon günlük olarak alınması gereken magnezyumun yaklaşık %6’sını tek başına karşılar. Ayrıca aynı miktarda kimyon günlük demir ihtiyacının %20’sini karşıladığı için demir eksikliği bulunanlara tavsiye edilmektedir.
Araştırmalara konu olan ve bazı araştırmalarla desteklenen kimyonun yukarıdaki faydaları dışında, geleneksel olarak kullanıldığı bazı diğer sağlık koşulları da mevcuttur. Örneğin soğuk algınlığı tedavisinde sık kullanılır, Latin kültüründe gebe kalma oranını arttırdığına inanılmaktadır, yorgunluğa iyi geldiği, vücudu toksinlerden temizlediği, hıçkırığı geçirdiği ve çeşitli kanser türlerine karşı koruma sağladığı söylenmektedir.
Kimyonun Yan Etkileri
Kimyon genel olarak güvenli bir bitki olarak kabul edilmekle birlikte bazı ilaçlarla etkileşime geçebilir ve aşırı tüketimi yan etkilere yol açabilir. Özellikle kimyon yağı doktora danışılmadan kullanılmamalıdır. Düzenli ilaç kullanıyorsanız kimyon çayı içmeye başlamadan önce doktorunuza danışın. Gebelik ve emzirme dönemindeki yan etkileri konusunda herhangi bir araştırma sonucu bulunmamaktadır.